Nepwimpers, lucht en leegte

Ik zeg het niet snel van mezelf, maar dit vind ik een mooie foto. Hij is gemaakt door Frank de Ruijter.

Het geheim is: ik heb nepwimpers. Voor het eerst van mijn leven. Opgeplakt door de visagist die mij voor dit portret bij een artikel in het NRC opgetut had. Wapperwimpers bijna tot mijn wenkbrauwen, eindelijk! Een droom in vervulling! O, ijdelheid der ijdelheden!

Even opzoeken waar die uitspraak vandaan komt… Uit het boek Prediker. Verduidelijkt in de nieuwe bijbelvertaling: “Lucht en leegte,” zegt Prediker, “lucht en leegte, alles is leegte”. Klinkt streng en veroordelend.

Er was niet zo veel lucht(igheid) en leegte meer in mijn leven, zo rond 2013. Agenda jaar na jaar aan een stuk door bomvol, deadline na deadline, nauwelijks een sociaal leven, krakkemikkige gezondheid, doodop en dat niet willen (en kunnen) toegeven. Tegelijkertijd, in een diepere onderstroom, was er het besef dat het tijd was voor vernieuwing, zowel op artistiek, persoonlijk én lichamelijk vlak. Werk aan de winkel dus. En daarvoor was een moeilijke beslissing noodzakelijk: géén werk meer aan de winkel. Stoppen. Met alles. Op de plaats rust, grotendeels noodgedwongen en een beetje vrijwillig.

Dat was nogal wat.

Alleen waar er ruimte is, kan iets nieuws ontstaan.

Ruimte, pauze, ‘niks’doen, een time-out nemen is  doodeng, want opgeven wat je hebt is onverstandig en krankjorem en wat als er nooit meer iets gaat groeien? Of als het alleen maar doornige, wilde bramenslierten zijn, nauwelijks vrucht, een en al prik? Wat als je gewoon verdwijnt?

Maar zo werkt het niet. Als er ooit iets groeide, zal er weer wat groeien. Bijvoorbeeld zaadjes die niet eerder de kans kregen te ontkiemen, omdat er geen plek was.

Ik ging schilderen en tekenen, want dat was het enige wat ik nog wilde en kon. Voor niks en niemand, alleen maar voor mijn eigen lol.

En dit was er wat er van daaruit ging groeien: nieuwe gedachten en inzichten en een nieuwe manier om ze tot uitdrukking te brengen. Dankzij die leegte kon ik me weer vullen.

Het resultaat is dat Oomen weer stroomt. En soms overstroomt, in een boek bijvoorbeeld.

Die nepwimpers waren niet aan mij besteed, helaas. Binnen de kortste keren was ik ze kwijt. En ik vond ze zo mooi. (Nee, zelf opplakken is geen optie, dat wordt niks)

Een beetje ijdel mag best, meneer Prediker, en lucht en leegte, daar is ook helemaal niks mis mee. Dat is zelfs onontbeerlijk, op z’n tijd.